ΠΕΡΣΕΙΔΕΣ...

Ετοιμάστε ευχές και καλή πεφταστεροβροχοπαρατήρηση!
 
Όπως κάθε χρόνο τέτοια εποχή έτσι και φέτος ήρθε η ώρα να στρέψουμε το βλέμμα μας στον ουρανό και να δούμε τις Περσείδες...

Διάττοντες αστέρες ή πεφταστέρια για τους πιο ρομαντικούς.

Μία από τις πιο εντυπωσιακές βροχές διαττόντων συμβαίνει στον ουρανό μας απόψε που μπορεί να φθάσει έως τα 100 μετέωρα ανά ώρα. Κοιτάμε βόρεια, κάτω από το W της Κασσιόπης....

Ειδικά μετά τις 01:00 που η Γη θα κινείται προς την κατεύθυνση των υπολειμμάτων του κομήτη Σουίφτ-Τάτλ(Swift-Tuttle) τα οποία προκαλούν την πεφταστεροβροχή (50 την ώρα περίπου) το θέαμα σε σκοτεινά μέρη θα είναι ονειρικό!Τα πιο γνωστά και ως «πεφταστέρια» είναι μικροί διαστημικοί βράχοι που εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα και αναφλέγονται σε ύψος περίπου 100 χλμ. αφήνοντας φωτεινά ίχνη καθώς διαλύονται από την τριβή και την υπερθέρμανση.

Ο κομήτης αυτός είχε περάσει το 1992 και αναμένεται να ξαναπεράσει από την περιοχή μας το 2126 (θα τον δούμε τότε από ψηλά!).

Ο Ουρανός πάνω από τις Καλύβες Χανίων...

Ουράνια μονοπάτια γεμάτα αστέρια, λαμπερή βροχή από πεφταστέρια, και τριγύρω αχλή ευχών.

Θεέ μου και να 'πιανε λέει μια!

ΜΕΤΑ ΤΗ ΒΡΟΧΗ...

Για 3 μέρες έπεφτε δυνατή βροχή, πολλαπλώς χρήσιμη βεβαίως τέτοια εποχή...

Ξέπλυνε καλά - καλά και την ατμόσφαιρα και ιδού σήμερα ένας ζεστός και λαμπρός αγιο-Δημητριάτικος ήλιος, να φωτίσει μια πεντακάθαρη φύση, σε περιοχή της Κρήτης.

ΠΟΛΕΜΟΣ ΧΡΩΜΑΤΩΝ...

Λέει ένας όμορφος Γαλλικός μύθος πως στην φύση τα χρώματα συγκεντρώθηκαν μια μέρα για να κρίνουν ποιο είναι το δυνατότερο, να το ανακηρύξουν βασιλιά τους.

Άρχισαν λοιπόν να μαλώνουν. Το καθένα υποστήριζε πως αυτό είναι το σπουδαιότερο, το ομορφότερο, το χρησιμότερο...

- Το πράσινο έλεγε πως είναι το σημαντικότερο, αφού αυτό εκπροσωπεί τη ζωή και την ελπίδα των ανθρώπων. Στο κάτω - κάτω, έλεγε πως είναι αυτό που βάφει το χορτάρι, τα δέντρα με τα φυλλώματά τους, τη φύση. Χωρίς εμένα, υποστήριζε, τα ζώα θα πέθαιναν αφού δεν θα υπήρχε τίποτε στον κάμπο για να φάνε. Ρίξτε μια ματιά στη γη και θα καταλάβετε...

- Το γαλάζιο αντιπρότεινε σε όλους να στραφούν προς τον ουρανό, ή να δουν τα βάθη των ωκεανών. Το νερό των ωκεανών, είπε, είναι η βάση της ζωής, ενώ ο ουρανός προσφέρει την πολύτιμη αναπνοή, ειρηνεύει τα πνεύματα και χαρίζει γαλήνη...

- Το κίτρινο χαμογέλασε υποστηρίζοντας με τη σειρά του πως αυτό είναι που φέρνει στους ανθρώπους το γέλιο, τη χαρά, τη θέρμη. Απόδειξη; Κίτρινο χρώμα έχει ο Ήλιος, τα αστέρια και η Σελήνη. Κάθε φορά που αντικρίζει κάποιος ένα ηλιοτρόπιο αισθάνεται ευτυχισμένος, κατέληξε...

- Το πορτοκαλί πήρε το λόγο σκεπάζοντας με τη φωνή του τις ενστάσεις των άλλων. Ισχυρίστηκε πως είναι το χρώμα της υγείας και της δύναμης. Ίσως ο κόσμος να έρχεται λιγότερο σε επαφή μαζί του, όμως αυτό καλύπτει τις βασικότερες  ανάγκες του ανθρώπου. Μεταφέρω μέσα μου τις πιο σημαντικές βιταμίνες. Σκεφθείτε τα καρότα, τις κολοκύθες, τα πορτοκάλια, τα μάνγκο, τις παπάγιες. Δεν με βρίσκετε πάντα και παντού, αλλά όταν χρωματίζω με την παρουσία μου τον ουρανό την αυγή ή το δείλι, την ομορφιά εκείνη κανένα άλλο χρώμα δεν τη φτάνει...

- Το κόκκινο που δεν μιλούσε μέχρι τότε, πήρε το λόγο και είπε πως αυτό πρέπει να γίνει αρχηγός, διότι είναι το αίμα της ζωής. Είναι το χρώμα του κινδύνου, της γενναιότητας. Είναι πάντα προετοιμασμένο για οποιαδήποτε κήρυξη πολέμου. Χωρίς την παρουσία μου, η γη θα ήταν άδεια σαν το φεγγάρι, είπε. Και επειδή εγώ εκφράζω το πάθος, τον έρωτα, το κόκκινο τριαντάφυλλο, το αλεξανδρινό, την παπαρούνα, είμαι η ζωή της ζωής...

- Το πορφυρό με τη σειρά του, ισχυρίστηκε πως αυτό, όντας το χρώμα των βασιλέων, της εξουσίας και της σοφίας, πρέπει να ηγηθεί των άλλων χρωμάτων...

Τελικά μίλησε και το λουλάκι. Υποστήριξε πως είναι το χρώμα της σιωπής και άρα το ισχυρότερο όλων. Εκπροσωπώ τη σκέψη και το στοχασμό, τη σκιά του σούρουπου και τα βάθη του νερού. Με χρειάζεστε για την ισορροπία σας, για την αντίθεση και την εσωτερική γαλήνη σας, είπε...

Ο καβγάς άρχισε να στρέφεται σε χάβρα, ώσπου μια αστραπή διέσχισε τον ουρανό ακολουθούμενη από ένα δυνατό κεραυνό. Μια βροχή άρχισε να πέφτει ραγδαία.

Φοβισμένα τα χρώματα κούρνιασαν το ένα δίπλα στο άλλο. Άρχισαν να τρέμουν. Τότε μίλησε η βροχή:

- Ανόητα! είπε. Όλη μέρα φλυαρείτε προσπαθώντας το καθένα σας να κυριαρχήσει πάνω στα άλλα. Και αγνοείτε ότι υπάρχετε για ένα ειδικό σκοπό, μοναδικό και διαφορετικό. Εκεί είναι και η ομορφιά  σας. Ενώστε τα χέρια σας, λοιπόν, και ακολουθείστε με...

Και έτσι έκαναν τα χρώματα. Η βροχή τους ξαναμίλησε:

- Από δω και πέρα όταν θα έρχομαι στη Γη, το καθένα σας θα ανεβαίνει στον ουρανό για να σχηματίζετε όλα μαζί ένα πανέμορφο ουράνιο τόξο. Μόνο τότε θα μπορείτε να συμβιώνετε αρμονικά.

Το ουράνιο τόξο θα αποτελεί για το μέλλον όλης της γης ένα σημάδι αισιοδοξίας και ελπίδας. Και κάθε φορά που εγώ θα ξεπλένω τον κόσμο, θα με συνοδεύετε μετά εσείς για να θυμίζετε ότι οι άνθρωποι οφείλουν να εκτιμούν και να βοηθούν ο ένας τον άλλο...

Η ΣΚΟΝΗ ΤΗΣ ΣΑΧΑΡΑΣ...

Κάποιες φορές, συνήθως άνοιξη ή φθινόπωρο, μας επισκέπτεται η σκόνη της Σαχάρας. Τότε έχουμε θολούρα στην ατμόσφαιρα και το χρώμα του ουρανού γίνεται κιτρινωπό ή καφετί. Μερικές φορές τα επεισόδια αυτά συνοδεύονται και από βροχή οπότε "βρέχει λάσπη" όπως συνηθίζουμε να λέμε.

Με ευκαιρία το επεισόδιο αυτών των ημερών ας δούμε λίγο περί τίνος πρόκειται. Η έρημος της Σαχάρας στη βόρεια Αφρική είναι μια τεράστια έκταση που εκτείνεται από την Αίγυπτο ανατολικά μέχρι το Μαρόκο δυτικά. Η άμμος της ερήμου απαρτίζεται από λεπτούς και λιγότερο λεπτούς κόκκους. Όταν επικρατούν κατάλληλες συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας στην περιοχή. τότε έχουμε τη δημιουργία αναβατικών ανέμων, που όπως το όνομά τους υποδηλώνει, ανεβάζουν τους λεπτούς κόκκους της ερήμου, που συνήθως ονομάζουμε, σκόνη της ερήμου, σε μεγάλα ύψη στην ατμόσφαιρα.

Η σκόνη αυτή αποτελείται από λεπτούς κόκκους με διάμετρο από 5 έως 100 το πολύ μικρόμετρα (εκατομμυριοστά του μέτρου). Οι κόκκοι μεγαλύτερων διαστάσεων, που ασφαλώς υπάρχουν στην έρημο, έχουν μεγαλύτερο βάρος και δεν παρασύρονται προς τα πάνω από τους αναβατικούς ανέμους. Οι κόκκοι αυτοί της ερήμου αφού βρεθούν στα υψηλά στρώματα της ατμόσφαιρας παρασύρονται από τους επικρατούντες ανέμους στα ύψη αυτά. Έτσι αν έχουμε χαμηλές πιέσεις στην νότια Ευρώπη ή σε τμήμα αυτής, τότε έχουμε νοτιάδες οι οποίοι μεταφέρουν τη σκόνη της ερήμου προς τη Βαλκανική ή τη δυτική Ευρώπη.
Επεισόδιο καταιγίδας σκόνης Σαχάρας πάνω από την ανατολική Μεσόγειο, 4 Απριλίου 2003
(SeaWiFS Project, NASA/Goddard Space Flight Center and ORBIMAGE).

Τέτοια επεισόδια έχουμε από κανένα μέχρι 3-4 το χρόνο στην Ελλάδα και συνήθως συμβαίνουν όπως ήδη είπαμε, την άνοιξη ή το φθινόπωρο. Τις περισσότερες φορές τα επεισόδια είναι ήπια και περιορίζονται στη χαρακτηριστική θολούρα και κιτρινίλα της ατμόσφαιρας. Κάποιες φορές όμως, όπως στις 17 Απριλίου 2005, έχουμε ακραίες καταστάσεις όπου αυτή η θολούρα είναι πάρα πολύ έντονη και αισθητή μέχρι το έδαφος. Στο παραπάνω επεισόδιο η ορατότητα στο έδαφος της Αθήνας ήταν μόλις κάποιες δεκάδες μέτρα. Τα αυτοκίνητα κυκλοφορούσαν μέρα μεσημέρι με τα φώτα ανάμενα, και όλες οι πτήσεις από και προς το αεροδρόμιο Ε. Βενιζέλος είχαν ακυρωθεί. Ο κόσμος κυκλοφορούσε στους δρόμους με μαντήλια στη μύτη! Τέτοια ακραία επεισόδια είναι σπάνια και συμβαίνουν κατά μέσο όρο μια φορά στη δεκαετία.

Μια άλλη πιο θεαματική εκδοχή είναι όταν τα επεισόδια της σκόνης της ερήμου συνοδεύονται από βροχόπτωση οπότε βρέχει λάσπη όπως είπαμε. Η εναπόθεση της σκόνης της ερήμου στο έδαφος γίνεται κυρίως με τη βροχή (υγρή εναπόθεση, wet deposition) σε ποσοστό 75-80% , και μόνο κατά 20-25% με ξηρή εναπόθεση (dry deposition).

Τα επεισόδια της σκόνης της Σαχάρας όταν είναι συχνά, μπορούν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία ιδίως στα παιδιά. Έτσι στην Κρήτη που είναι κοντύτερα στην Αφρική και όπου το φαινόμενο είναι πολύ συχνότερο έχουμε αυξημένο αριθμό παιδιών που υποφέρουν από άσθμα αλλά και από αλλεργίες και ιώσεις σε σχέση με την ηπειρωτική Ελλάδα.

Τέλος η σκόνη της Σαχάρας έχει και ευεργετικές επιδράσεις. Πού; Στη θάλασσα!

Η άμμος της ερήμου είναι πλούσια σε ιόντα σιδήρου που δρουν ευεργετικά στη θαλάσσια βιολογία. Κάτι σαν βιταμίνες ας πούμε. Έτσι όταν έχουμε εναπόθεση σκόνης της ερήμου στη θάλασσα, έχουμε και ενεργοποίηση του βιολογικού κύκλου. Για περιοχές μικρής βιολογικής παραγωγικότητας όπως η Μεσόγειος και ειδικότερα η Ανατολική Μεσόγειος πρόκειται για μάνα εξ ουρανού, στην κυριολεξία...