ΑΝΕΠΙΔΕΚΤΟΣ ΜΑΘΗΣΕΩΣ...

Συγγενικό μου πρόσωπο είναι, μα σε αντίθεση με μένα "δεν τάπαιρνε τα γράμματα" όπως εύκολα διαπίστωσε ο δάσκαλος του στο χωριό όπου τέλειωσε με το ζόρι το μονοθέσιο δημοτικό σχολείο.

Κείνα τα χρόνια υπήρχε τεχνική εκπαίδευση, υπήρχανε και εργοστάσια και βιοτεχνίες κι εργαστήρια που απασχολούσανε πολύ κόσμο πριν την ξηλώσουν εν βαθέων και μετατρέψουνε τη χώρα σε απέραντο ξενοδοχείο και καφενείο που χρειαζότανε σερβιτόρους και καθαρίστριες καμπινέδων κι όχι τεχνικούς με ουσιαστικές γνώσεις.

Με προτροπή του δασκάλου προς τους αγρότες γονείς του και για να μην καταλήξει από 13 χρονών ντελόγο στα χωράφια, δοκίμασε να μάθει μια τέχνη τουλάχιστον. Αφού εξασφάλισε διαμονή στο δικό μας σπίτι, τον έγραψε ο γέρος του σε μια κατωτέρα τεχνική σχολή που λειτουργούσε και δεχότανε απόφοιτους δημοτικού, να γίνει τεχνίτης: τορναδόρος - εφαρμοστής.

Εκεί μπορεί να τα κατάφερνε μιας και χρησιμοποιούσε τα χέρια του, γιατί για ηλεκτρολόγος ή ηλεκτρονικός - ραδιοτεχνίτης τότε, ούτε λόγος να γινότανε που απαιτούνταν και αρκετό θεωρητικό υπόβαθρο.

Μετά τις εγγραφές μαζευτήκανε κάμποσοι μαθητές, από χωριά οι περισσότεροι, μπας και ξετελέψουνε στις τέχνες που διαλέξανε και ειδικευτούνε σαν τεχνίτες, να μην κάνουνε εργάτες όλη τους τη ζωή στα χωράφια και τις οικοδομές.
Άτιμη μοίρα για όποιον δεν γινότανε γραμματικός να κάτσει σε καρέκλα ή να κληρονομήσει ένα μαγαζί απο τον γέρο του να κάνει από νωρίς τον νοικοκύρη, ίδια και τότε και τώρα...

Τους μοιράσανε και βιβλία, εκείνα τα καταπληκτικά βιβλία που είχε εκδώσει το Ίδρυμα Ευγενίδου για όλες τις τεχνικές σχολές όλων των βαθμίδων, που ξεχωρίζανε με τα πράσινα και τα κόκκινα εξώφυλλα ανάλογα το επίπεδο αυτών που απευθυνότανε..

Σπουδαία η προσφορά του εφοπλιστή - φιλανθρώπου στην έλληνική εκπαίδευση, με τα καλοπροσεγμένα σε ύλη βιβλία επιμελημένα από κορυφαίους καθηγητές της εποχής, που ακόμη και σήμερα νομίζω πως δεν έχουνε ξεπεραστεί, αντιθέτως με τα βιβλία που εκδόθηκαν αργότερα κι ήταν και είναι ανούσια κι αδιάφορα για τους μαθητές.
Ο ίδιος προσέφερε και το πλοίο "Ευγένιος Ευγενίδης" για τις εκπαιδευτικές ανάγκες των σχολών του Ναυτικού.

Τη σημασία κι αξία των βιβλίων την ξέρω πολύ καλά γιατί κατάληξαν σχεδόν ανέγγιχτα στα χέρια μου, από όταν ήμουν στη μέση του δημοτικού.
Αυτό γιατί ο άλλος, ο συγγενής δεν τ' άνοιγε καν πέρα από ελάχιστες φορές που τα ξεφύλλισε άγαρμπα, μόνο για να τα τσαλακώσει κάπως...

Μαθημένος στο χωριό να κορφολογά τα καρποφόρα δέντρα και να κυνηγά πουλιά αντί να διαβάζει, συνέχιζε κι εδώ να μη τον συγκινούν βιβλία και να το ρίχνει στις βόλτες σε άγνωστα για αυτόν μέρη, μερικά άκρως γοητευτικά για την εφηβεία του όπως τα κλασικά μπορντέλλα, που έχοντας πάρει κατευθυντήριες οδηγίες από άλλους στη σχολή, ανακάλυψε κι εξερευνούσε τακτικά...

Στη σχολή τα κατάφερνε στα εργαστήρια, έμαθε να χειρίζεται μηχανές κι εργαλεία πρακτικά. Στην τάξη δε, ήταν κουτσούρι σκέτο, όποιος ξέρει τι εξισώσεις κρύβει ένα απλό τρυπάνι καταλαβαίνει, αν όχι αναρρωτηθείτε τι μπορεί να είναι η "γωνία διαφυγής αποβλήτου" ή το βήμα μιας βίδας. Να μην πούμε για λόγους γραναζιών ή αντοχή υλικών...

Τα καλογραμμένα βιβλία περιείχαν κι αυτά κι άλλα πολλά και χρήσιμα πράγματα ακόμη και για διπλωματούχους μηχανολόγους γραμμένα σε καθαρεύουσα μα κατανοητά από ένα μέσο άτομο. Εγώ στην τετάρτη δημοτικού που τα είχα διαβάσει εν συντομία μαζί με τα σχολικά μου κι αμέτρητα κόμικς και περιοδικά (αφού τηλεόραση μπήκε στο σπίτι όταν ήμουν πια 15), τα ήξερα καλά και μ' άρεσαν σαν "αντρίκιες δουλειές" που ήταν.

Πράγματα που δεν ήξερε όμως αυτός και πάτωσε στις εξετάσεις του πρώτου εξαμήνου...

Τότε τα ήθη στην εκπαίδευση δεν ήταν λάσκα όπως σήμερα που δεν απομένει κανείς και παίρνουν και οι άχρηστοι απολυτήριο. Καλέσανε τη μάνα μου που εκτελούσε χρέη κηδεμόνα στην σχολή, της δείξανε τα γραπτά των εξετάσεων του κι ακολούθησε ο αυθεντικός διάλογος:

- Γιός σας είναι ο ....;

- Όχι, ανηψιός μου παιδί του αδελφού μου γιατί;

- Ευτυχώς...

- Τι έκανε πάλι;

- Δεν έχουμε πρόβλημα με τη γενική συμπεριφορά του μα κοιτάξτε...στη σχολή δεν υπάρχει λόγος να ξανάρθει...Πιάνει τζερεμέ ένα θρανίο που μπορεί να καθίσει άλλος, να μάθει πέντε πράγματα να δουλέψει αύριο...

- Τι λέτε να κάνει;

- Να φροντίσει ο πατέρας του να τον βάλει σ' ένα μηχανουργείο να ασχολείται και να βλέπει, μαθαίνοντας τη δουλειά, εδώ σπαταλά τον χρόνο του και τον δικό μας...

Έτσι τελείωσε η σχέση του με κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης.
Έφυγε από τη σχολή και σε 2 μήνες κατάφερε ο γέρος του να τον βάλει σε ένα μεγάλο μηχανουργείο σε κεντρικό δρόμο.

Πολύ δουλειά το μαγαζί, την έμαθε καλά ο ξάδερφος σε λίγους μήνες, έπαιρνε κάποια λεφτά στην αρχή περισσότερα αργότερα, πήρε το πρώτο του ολόκληρο πεντακοσάρικο (μεγάλη αξία τότε) σαν φιλοδώρημα από έναν παπά όταν συγκόλλησε επιτυχώς το στήριγμα της πεσμένης μεταλλικής πόρτας του γειτονικού τους νεκροταφείου, είχε δικά του λεφτά να ξοδεύει από νωρίς κι αρκετά μαζεμένα όταν ήρθε ο καιρός να πάει στρατιώτης...

Έγινε καλός τορναδόρος εκ πείρας. Μα και τη σχολή να τελείωνε με άριστα, πάλι τορναδόρος θα ξετέλεβε, μικρή η ζημιά που δεν συνέχισε...

Σήμερα κοντεύει 30 χρόνια στην ίδια δουλειά, με μόνη διακοπή τη θητεία του.

Το μόνο κέρδος από την εποχή της σχολής ήταν τα βιβλία του Ιδρύματος Ευγενίδου. Που μου μείνανε εμένα και μου μάθανε τόσα πράματα τεχνικά κι άλλα.
Ακόμη δεν διάβασα καλύτερο σαφέστερο και πιο περιεκτικό βιβλίο πρόληψης εργατικών ατυχημάτων από το "Ασφάλεια κι Υγιεινή στην εργασία". Που γράφτηκε κάπου στα '60ς...

Αφού τα διέσωσα από το να γίνουν προσάναμμα στην παρασιά στο χωριό όταν τον έδιωξαν από τη σχολή...